Harcerstwo w Solcu Kujawskim

Ruch harcerski na ziemiach polskich narodził się w II dekadzie XX wieku. Inspiracją dla jego powstania była działalność Roberta Badena-Powella – brytyjskiego wojskowego, twórcy skautingu.

W maju 1911 roku – Andrzej Małkowski – działacz polskich organizacji młodzieżowych i niepodległościowych „Zarzewie” oraz „Sokół” – wydał we Lwowie pierwszy harcerski rozkaz, powołując do życia cztery drużyny skautowe. Istotą harcerstwa, poza kształtowaniem wszechstronnego rozwoju człowieka, było wtedy również dążenie do niepodległości Polski.

Już w listopadzie 1916 r., na ziemiach Królestwa Polskiego powołano do działania Związek Harcerstwa Polskiego. Dwa lata później, podczas zjazdu w Lublinie (1-2.11.1918 r.) nastąpiło zjednoczenie ruchu skautowego ze wszystkich trzech zaborów. W niepodległej Polsce ruch harcerski zaczął stopniowo rosnąć w siłę. Również w Solcu Kujawskim powstały zalążki harcerstwa, niestety wiadomości o nim zachowało się niewiele.

Po II wojnie światowej soleckie harcerstwo rozwijało się głównie pod egidą szkół. W naszym mieście istniała IV Drużyna Harcerska im. Św. Kingi – na czele z Aurelią Chwarczyńską, oraz zastępy męskie z druhem Przybylińskim oraz H. Chmielem na czele. Działalność tych organizacji zakończyła się pod koniec lat 40. XX. wieku.

Dramatycznie potoczyły się losy członków organizacji „Szarotka”, skupiającej głównie byłych harcerzy z Solca i okolic. Organizacja została rozbita, a jej członkowie aresztowani. W 1951 r. na skutek pobytu w więzieniu stalinowskim zmarła należąca do „Szarotki” Danuta Mrzyk.

Po tzw. „odwilży” w październiku 1956 r. i reaktywacji ZHP, soleckie harcerstwo próbowało odrodzić się w oparciu o zasady skautowskie. Pierwszymi drużynowymi zostali: Czesław Kłosiński, Sylwester Korpus oraz Mirosław Gurdak.

Na początku lat 70.XX. wieku wraz z rozwojem Spółdzielni Mieszkaniowej „Transportowiec”, powstało w Solcu harcerstwo środowiskowe. W 1973 r., dzięki działalności Janiny Pawzun utworzono Środowiskową Drużynę Harcerską „Niezawodni”. Drużyna zasłynęła swoją niesamowitą aktywnością, angażując się w działalność społeczno-kulturalną na terenie miasta. Drużyna funkcjonowała siedem lat, a jej następcą został, powołany do życia w dniu 01.09.1983 r. środowiskowy szczep ZHP im. Witolda Kasperskiego. Jeszcze wcześniej, bo w 1976 r. doszło do utworzenia Hufca w Solcu Kujawskim, pierwszą jego komendantką została Maria Żurek. Od 1979 r. do dnia dzisiejszego na czele soleckiego Hufca stoi Adam Brzozowski.

Aktualnie Hufiec ZHP z Solca Kujawskiego podlega pod Chorągiew Kujawsko-Pomorską ZHP im. Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy. Należy do niego 115 harcerzy, w tym 21 instruktorów. Harcerze skupieni są w dwóch szczepach – przy Szkole Podstawowej nr 4 oraz Zespole Szkół  nr 1 w Solcu Kujawskim.

Wystawa „Czuwaj! Bądź Niezawodny! Harcerstwo w Solcu Kujawskim” przedstawia działalność środowisk harcerskich istniejących niegdyś w naszym mieście, a także dzieje soleckiego Hufca ZHP. Ekspozycja przypomina zarówno o działalności kulturalnej harcerzy, krzewieniu postaw patriotycznych, jak i o specyfice harcerskiego życia obozowego, zwyczajach, obrzędach i świętach.